Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej może uprawnionym osobom i rodzinom udzielić wsparcia i pomocy w następujących formach:
1/ Pomoc pieniężna
2/ Pomoc usługowa
3/ Pomoc rzeczowa
4/ Praca socjalna
1. POMOC PIENIĘŻNA
Ta forma pomocy społecznej obejmuje:
- zasiłki z ustawy o pomocy społecznej
- zasiłek stały,
- zasiłek stały wyrównawczy,
- gwarantowany zasiłek okresowy,
- macierzyński zasiłek okresowy,
- macierzyński zasiłek jednorazowy,
- zasiłek okresowy,
- zasiłek celowy,
- specjalny zasiłek: okresowy i celowy,
- renta socjalna
- składki na ubezpieczenia społeczne,
- składki na ubezpieczenie zdrowotne
- inne świadczenia pieniężne: zasiłki rodzinne i pielęgnacyjne, pomoc dla kombatantów,
Zasiłki:
Zasiłek stały
Zasiłek stały przysługuje osobie:
- zdolnej do pracy lecz nie pozostającej w zatrudnieniu ze względu na konieczność sprawowania opieki nad dzieckiem wymagającym stałej pielęgnacji, współdziałaniu w postępowaniu leczniczym, rehabilitacyjnym oraz edukacyjnym.
- zasiłek stały jest uzależniony od dochodu rodziny:
1/ przysługuje jeżeli dochód rodziny nie przekracza 150% dochodu określonego zgodnie z przepisami ustawy o pomocy społecznej,
2/ dziecko ma orzeczoną niepełnosprawność wraz ze wskazaniami, o których
mowa w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych.
- zasiłek stały przysługuje również wówczas, gdy dziecko wymagające stałej opieki lub pielęgnacji ukończyło 18 lat i jest niezdolne do samodzielnej egzystencji.
Zasiłek stały nie przysługuje w przypadku zbiegu uprawnień do zasiłku stałego i renty socjalnej, zasiłku stałego wyrównawczego, emerytury, renty, z wyłączeniem renty rodzinnej.
Wysokość zasiłku stałego wynosi – od 1 czerwca 2003r. – 418zł miesięcznie.
Do wniosku o przyznanie zasiłku stałego, należy przedłożyć zaświadczenia o wysokości dochodów rodziny, oświadczenie o dochodach i stanie majątkowym, orzeczenie o niepełnosprawności dziecka.
Zasiłek stały wyrównawczy
Zasiłek stały wyrównawczy przysługuje osobie:
- pełnoletniej, całkowicie niezdolnej do pracy z powodu inwalidztwa lub wieku.
- posiadającej dochód niższy od kryterium dochodowego na podstawie art. Ust 1 ustawy o pomocy społecznej
Wysokość zasiłku stałego – wyrównawczego stanowi:
- w przypadku osób samotnych - różnicę między kwotą 461zł. /kryterium dla osoby samotnie gospodarującej/ a posiadanym dochodem.
- w przypadku osób w rodzinie – różnicę między kryterium dochodowym na osobę w rodzinie wyliczonym zgodnie z ustawą o pomocy społecznej, a faktycznym dochodem na osobę w rodzinie.
W obu przypadkach wysokość przyznanego zasiłku wyrównawczego nie może przekroczyć kwoty 418zł miesięcznie, ale nie może być niższa niż 19zł.
Jeśli o zasiłek ten ubiega się osoba przebywająca w domu pomocy społecznej i przed skierowaniem do domu uprawniona była do zasiłku stałego wyrównawczego, wówczas osobę taką uznaje się za samotnie gospodarującą.
Osoba samotna aresztowana lub odbywającą karę pozbawienia wolności zachowuje prawo do 30% otrzymywanego zasiłku stałego wyrównawczego. Pozostała część zasiłku może być przeznaczona np. na pokrycie opłat mieszkaniowych.
Wraz z wnioskiem o przyznanie zasiłku stałego wyrównawczego należy przedłożyć zaświadczenia o wysokości dochodów rodziny, oświadczenie o dochodach i stanie majątkowym, orzeczenie o stopniu niepełnosprawności. Należy również wyrazić zgodę na przeprowadzenie wywiadu u osób zobowiązanych do alimentacji.
Gwarantowany zasiłek okresowy
Zasiłek ten przysługuje osobie, która spełnia łącznie następujące warunki:
- Utraciła prawo do zasiłku dla bezrobotnych pobieranego, na podstawie przepisów o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu z powodu upływu okresu jego pobierania,
- W dniu utraty zasiłku dla bezrobotnych ( a także w okresie pobierania gwarantowanego zasiłku okresowego ) samotnie wychowuje co najmniej jedno dziecko w wieku do 7 roku życia,
- Dochód rodziny nie przekracza kryterium dochodowego, określonego w ustawie o pomocy społecznej.
Gwarantowany zasiłek okresowy wypłacany jest przez okres 36 miesięcy z tym, że:
- Przez pierwsze 12 miesięcy wysokość świadczenia wynosi kwotę równą kryterium dochodowemu osoby samotnie gospodarującej – od 1 czerwca 2003 r. – 461zł,
- Przez kolejne 24 m-ce – 80% tej kwoty.
O przyznanie zasiłku należy wystąpić nie później niż do 30 dni od dnia utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych, albo 30 dni od dnia otrzymania decyzji urzędu pracy o ustaniu prawa do zasiłku dla bezrobotnych.
Zasiłek gwarantowany ulega zawieszeniu w czasie podjęcia zatrudnienia albo pozarolniczej działalności w rozumieniu przepisów o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu.
Przywróceniu zawieszonego zasiłku gwarantowanego następuje na wniosek złożony w terminie 14 dni od dnia ustania zatrudnienia,, jeżeli nadal spełnione są warunki będące podstawą do pierwszorazowego przyznania zasiłku / tj. samotnie wychowuje dziecko i spełnia kryterium dochodowe/.
Aby załatwić formalności związane z przyznaniem gwarantowanego zasiłku okresowego, należy złożyć wniosek o przyznanie tej formy pomocy, zaświadczenie z urzędu pracy o utracie prawa do zasiłku dla bezrobotnych, zaświadczenia o wysokości dochodów, zaświadczenie ze szkoły dziecka, oświadczenie, że nie pobiera renty lub wcześniejszej emerytury.
Macierzyński zasiłek okresowy
Macierzyński zasiłek okresowy przysługuje:
- Matce dziecka zajmującej się jego wychowaniem.
- Ojcu dziecka zajmującego się wychowaniem w razie śmierci matki lub porzucenia przez nią dziecka w okresie 4 miesięcy życia dziecka.
- Osobie, która przyjęła dziecko na wychowanie i wystąpiła do sądu opiekuńczego o przysposobienie dziecka.
- Osobie, która przyjęła dziecko na wychowanie w ramach rodziny zastępczej – w 1 roku życia dziecka.
Macierzyński zasiłek okresowy ustala się w wysokości różnicy między kwotą równą kryterium dochodowemu osoby samotnie gospodarującej tj. 461zł., a posiadanym dochodem na osobę w rodzinie, nie mniej jednak niż 52zł.
Łączny okres pobierania zasiłku nie może przekroczyć 4 miesięcy, a w przypadku urodzenia dziecka martwego lub jego zgonu 1 miesiąca.
Macierzyński zasiłek jednorazowy
- Przysługuje na każde urodzone dziecko podczas ostatniego porodu, osobie której przyznano macierzyński zasiłek okresowy
- Macierzyński zasiłek jednorazowy aktualnie wynosi 201zł.
Zasiłek okresowy
Zasiłek okresowy może być przyznany osobom i rodzinom, które znajdują się w trudnej sytuacji materialnej i nie są w stanie zaspokoić niezbędnych potrzeb życiowych ze względu na:
- długotrwałą chorobę, jeżeli choroba ta spowodowała wzrost kosztów utrzymania na skutek stosowania leków, dojazdów do placówek służby zdrowia, zabiegów medyczno – rehabilitacyjnych,
- niepełnosprawność,
- brak możliwości zatrudnienia
- brak uprawnień do renty rodzinnej,
Wysokość zasiłku okresowego uzależniona jest od dochodu rodziny: może być wypłacany do wysokości różnicy pomiędzy kryterium dochodowym ustalonym zgodnie z ustawą o pomocy społecznej dla rodziny, a faktycznie posiadanym dochodem, nie mniej jednak niż 19zł.
Zasiłek celowy
W celu zaspokojenia niezbędnych potrzeb osób i rodzin może przyznany zasiłek celowy, w szczególności na:
- pokrycie części lub całości kosztów leków i leczenia, remontu mieszkania, opału i odzieży, pobytu dziecka w żłobku lub w przedszkolu a także kosztów pogrzebu,
- zasiłek celowy może być przyznany osobie lub rodzinie, która poniosła straty w wyniku zdarzenia losowego, klęski żywiołowej lub ekologicznej.
- Aby załatwić formalności związane z ubieganiem się o zasiłek celowy, należy złożyć wniosek, udokumentować dochody i złożyć stosowne oświadczenia.
Specjalne zasiłki: okresowy i celowy
W szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie lub rodzinie nie spełniającej kryterium dochodowego określonego w art. 4 ust 1 ustawy o pomocy społecznej może być przyznany specjalny zasiłek okresowy lub celowy, przy czym:
- miesięczna wysokość zasiłku okresowego nie może być wyższa niż kwota kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej, określona w art. 4 ust 1 ustawy,
- Wysokość zasiłku celowego nie może być wyższa niż100% kwoty kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodziny - ustalonej zgodnie z art. 4 ust1 ustawy.
Renta socjalna
Renta socjalna przysługuje osobie:
- pełnoletniej, całkowicie niezdolnej do pracy z powodu inwalidztwa powstałego przed ukończeniem 18 roku życia,
- całkowicie niezdolnej do pracy z powodu inwalidztwa powstałego do 25 roku życia w trakcie nauki w szkole ponad podstawowej lub szkole wyższej,
- całkowicie niezdolnej do pracy z powodu inwalidztwa powstałego trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej
Jeżeli osoba posiada uprawnienia do świadczeń z ubezpieczenia społecznego – renta socjalna nie przysługuje. Nie dotyczy to jedynie renty rodzinnej – w przypadku zbiegu uprawnień renty socjalnej z rentą rodzinną, wówczas kwota renty socjalnej ulega takiemu obniżeniu, aby łączna kwota obu świadczeń do wypłaty nie przekroczyła 200% renty socjalnej tj. obecnie 836zł.
Jeżeli kwota renty rodzinnej przekracza 200% renty socjalnej, świadczenie nie przysługuje.
Wysokość renty socjalnej od 1 czerwca 2003r wynosi 418zł.
W przypadku podjęcia pracy, wynagrodzenie nie może przekroczyć wysokości renty socjalnej, gdyby jednak wynagrodzenie było wyższe, renta socjalna nie przysługuje.
Składki na ubezpieczenie społeczne:
Za osoby korzystające z pomocy społecznej w formie zasiłku stałego i gwarantowanego zasiłku okresowego opłacane są składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe od kwoty zasiłku stałego, chyba że osoba ta podlega ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym z innych tytułów lub otrzymuje emeryturę albo rentę.
Składki na ubezpieczenie zdrowotne:
Ośrodek Pomocy Społecznej opłaca składkę na ubezpieczenie zdrowotne za osoby pobierające niektóre świadczenie z pomocy społecznej tj. zasiłek stały, zasiłek stały wyrównawczy, rentę socjalną i gwarantowany zasiłek okresowy.
Składka opłacana jest za osoby, które nie mają możliwości podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu z innego tytułu.
Zasiłki rodzinne i pielęgnacyjne:
Ośrodek pomocy Społecznej poza realizacją świadczeń z ustawy o pomocy społecznej wypłaca także zasiłki rodzinne i pielęgnacyjne osobom, które nie są uprawnione do ich pobierania u pracodawców, w KRUS, urzędzie pracy, ZUS.
Wysokość zasiłku rodzinnego uzależniona jest od liczby dzieci: od 1.06.2002r wynosi:
- na pierwsze i drugie dziecko oraz na małżonka - 42,50zł. miesięcznie
- na trzecie dziecko - 52,60zł.
- na czwarte i kolejne dziecko - 65,70zł.
Osobie samotnie wychowującej dziecko uprawnione do zasiłku pielęgnacyjnego, zasiłek rodzinny na to dziecko przysługuje w podwójnej wysokości.
Zasiłek rodzinny na dziecko przysługuje do ukończenia 16 roku życia, jeżeli kształci się w szkole – do czasu ukończenia nauki, nie dłużej jednak niż do 20 roku życia.
Zasiłek rodzinny przysługuje na małżonka, który ukończył 60 lat / kobieta/, 65 lat / mężczyzna/, bądź jest niepełnosprawny w stopniu znacznym lub umiarkowanym albo sprawuje opiekę nad dzieckiem uprawnionym do zasiłku pielęgnacyjnego.
Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje bez względu na dochód rodziny:
- dzieciom do 16 roku życia z orzeczoną niepełnosprawnością,
- osobom powyżej 16 roku życia posiadającym znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności powstały w wieku uprawniającym do zasiłku rodzinnego,
- osobom, które ukończyły 75 rok życia.
Od 1 marca 2003r. Zasiłek pielęgnacyjny wynosi 141,70 zł.
Świadczenia dla kombatantów
Ośrodek Pomocy Społecznej realizuje wypłatę świadczeń z Funduszu Kombatanckiego na podstawie odrębnych przepisów.
Aby otrzymać pomoc pieniężną muszą być spełnione kryteria dochodowe:
dochód netto na osobę nie przekracza:
- w przypadku osoby samotnej - 220% najniższej emerytury
- w przypadku osób w rodzinie - 150% najniższej emerytury
- w przypadku osób pobierających renty z tut. .inwalidztwa wojennego -300% najniższej emerytury
Od 2002 roku ta forma pomocy nie jest realizowana przez ośrodek pomocy z uwagi na brak środków z Państwowego Funduszu Kombatanckiego.