Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej może uprawnionym osobom i rodzinom udzielić wsparcia i pomocy w następujących formach:

1/  Pomoc pieniężna
2/  Pomoc usługowa
3/  Pomoc rzeczowa
4/  Praca socjalna

1. POMOC PIENIĘŻNA

Ta forma pomocy społecznej obejmuje:

• zasiłki z ustawy o pomocy społecznej
• zasiłek stały,
• zasiłek okresowy,
• zasiłek celowy,
• specjalny zasiłek: okresowy i celowy,
• świadczenia rodzinne,
• zaliczka alimentacyjna
• składki na ubezpieczenia społeczne,
• składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Zasiłki:

Zasiłek stały

Zasiłek stały przysługuje osobie:

• 1/  pełnoletniej samotnie gospodarującej, całkowicie niezdolnej do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej;
• 2/  pełnoletniej pozostającej w rodzinie, całkowicie niezdolnej do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności, jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.
  zasiłek stały ustala się w wysokości:
• 1/  w przypadku osoby samotnie gospodarującej- różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 418 zł. miesięcznie;
• 2/  w przypadku osoby w rodzinie- różnicy między kryterium dochodowym na osobę w rodzinie a dochodem na osobę w rodzinie.
  Kwota zasiłku stałego nie może być niższa niż 30 zł. miesięcznie.
  W przypadku zbiegu uprawnień do zasiłku stałego i renty socjalnej zasiłek stały nie przysługuje.
  Osobę przebywającą w domu pomocy społecznej lub ubiegającą się o przyjęcie do niego uznaje się za osobę samotnie gospodarującą, jeżeli przed przyjęciem do domu pomocy społecznej lub rozpoczęciem oczekiwania na miejsce w takim domu była uprawniona do zasiłku stałego

Zasiłek okresowy

 Zasiłek okresowy przysługuje w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość otrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego:

• 1/  osobie samotnie gospodarującej, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej;
• 2/  rodzinie, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego rodziny.

Zasiłek okresowy ustala się:

• 1/  w przypadku osoby samotnie gospodarującej- w wysokości różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 418 zł. miesięcznie;
• 2/  w przypadku rodziny- do wysokości różnicy między kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.
  Kwota zasiłku okresowego ustalona zgodnie z ustawą nie może być mniejsza niż 50% różnicy między:
• 1/  kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby;
• 2/  kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.
  Kwota zasiłku okresowego nie może być mniejsza niż 20 zł.
  Okres, na jaki jest przyznany zasiłek okresowy, ustala ośrodek pomocy społecznej na podstawie okoliczności sprawy.
  Art. 147 ustawy o pomocy społecznej ustala w okresie przejściowym tj. Od 2004 – 2007r. minimalne wysokości zasiłku okresowego. Zgodnie z tym zapisem minimalna wysokość zasiłku okresowego wynosi:
• 1/  w przypadku osoby samotnie gospodarującej- 20% różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby w roku 2004; 30% w roku 2005 i 35 % w roku 2006 i 2007;
• 2/  w przypadku rodziny – 15% różnicy między kryterium dochodowym rodziny a dochodem rodziny w roku 2004; 20% w roku 2005 i 25% w roku 2006 i 2007.

Zasiłek celowy

W celu zaspokojenia niezbędnych potrzeb osób i rodzin może być przyznany zasiłek celowy, w szczególności na:
pokrycie części lub całości kosztów leków i leczenia, drobnych prac remontowych mieszkania, opału i odzieży, pobytu dziecka w żłobku lub w przedszkolu a także kosztów pogrzebu,
Osobom bezdomnym i innym osobom nie mającym dochodu oraz możliwości uzyskania świadczeń na podstawie przepisów o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia może być przyznany zasiłek celowy na pokrycie części lub całości wydatków na świadczenia zdrowotne.
Zasiłek celowy może być przyznany również osobie albo rodzinie, które poniosły straty w wyniku zdarzenia losowego, bądź w wyniku klęski żywiołowej lub ekologicznej.
W tym przypadku zasiłek może być przyznany niezależnie od dochodu i może nie podlegać zwrotowi
W szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie lub rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe może być przyznany:

• 1/  specjalny zasiłek celowy w wysokości nieprzekraczającej odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodziny, który nie podlega zwrotowi;
• 2/  zasiłek okresowy, zasiłek celowy lub pomoc rzeczowa, pod warunkiem zwrotu części lub całości kwoty zasiłku lub wydatków na pomoc rzeczową.

Świadczenia rodzinne

Świadczeniami rodzinnymi są:

1/  zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego

2/ świadczenia opiekuńcze: zasiłek pielęgnacyjny i świadczenia pielęgnacyjne

Prawo do zasiłku rodzinnego i dodatków przysługuje:

• rodzicom, jednemu z rodziców, albo prawnemu opiekunowi dziecka

• opiekunowi faktycznemu dziecka

• osobie uczącej się

Zasiłek rodzinny przysługuje do ukończenia przez dziecko:

1/  18 roku życia lub
2/  nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21 roku życia, albo
3/  24 roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności.
Prawo do zasiłku rodzinnego i ewentualnych dodatków uzależnione jest od dochodu rodziny, w przeliczeniu na osobę nie może przekraczać 504 zł, lecz gdy członkiem rodziny jest dziecko niepełnosprawne kwota ta jest wyższa, bo 583 zł.

Świadczeniami opiekuńczymi są:

zasiłek pielęgnacyjny, który przysługuje:

• niepełnosprawnemu dziecku,

• osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności

• osobie, która ukończyła 75 rok życia.

Zasiłek ten przysługuje również osobie powyżej 16 roku życia, legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli ta niepełnosprawność powstała przed ukończeniem 21 roku życia.
Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje w wysokości 144 zł. miesięcznie.
Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje, gdy osoba przebywa w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie, jeżeli pobyt osoby i udzielane przez tę instytucję świadczenia częściowo lub w całości finansowane są z budżetu państwa albo z Narodowego Funduszu Zdrowia.
Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego.
Przyznanie zasiłku pielęgnacyjnego nie jest uzależnione od dochodu.

• świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością opieki nad dzieckiem przysługuje matce lub ojcu dziecka, albo opiekunowi faktycznemu dziecka, jeżeli nie podejmuje lub rezygnuje z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki albo pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji, albo orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Świadczenia pielęgnacyjne nie przysługują, jeżeli:
1/  osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty socjalnej, zasiłku stałego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego;
2/  osoba wymagająca opieki pozostaje: a/ w związku małżeńskim, b/ została umieszczona w rodzinie zastępczej albo w placówce zapewniającej całodobową opiekę przez co najmniej 5 dni w tygodniu- z wyjątkiem zakładów opieki zdrowotnej;
3/  osoba w rodzinie ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury na to dziecko;
4/  osoba w rodzinie ma ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego, o którym mowa w art. 10- tj. z tytułu urlopu wychowawczego, albo do świadczenia pielęgnacyjnego na to lub inne dziecko w rodzinie.

Przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego jest zależne od dochodu, a wysokość miesięczna tego świadczenia to 420 zł.
Za osoby pobierające świadczenia pielęgnacyjne opłacana jest składka na ubezpieczenie emerytalne i rentowe-jeżeli nie posiadają uprawnień z innego tytułu.
Ustawa z 22 kwietnia 2005r. o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej wprowadza nową formę pomocy dla osób samotnie wychowujących dzieci, które mają zasądzone alimenty, a ich egzekucja jest bezskuteczna. Osoby takie mogą ubiegać się od 1 września 2005r. o przyznanie prawa do zaliczki alimentacyjnej.
Zgodnie z ustawą o świadczeniach rodzinnych Ośrodek Pomocy Społecznej rozpoczął realizację świadczeń rodzinnych od 1 maja 2004r. przejmując sprawy z urzędu pracy i małych zakładów / zatrudniających do 5 pracowników /. Okres zasiłkowy kończy się 31 sierpnia 2005r.
Kolejny okres zasiłkowy rozpoczyna się 1 września 2005r. i trwał będzie do 31 sierpnia 2006r. Ośrodek w tym okresie zasiłkowych – zgodnie z ustawą , przejmie sprawy świadczeń rodzinnych z ZUS , KRUS oraz z zakładów pracy , które zatrudniają do 20 pracowników.
Na przełomie miesięcy lipiec/sierpień osoby ubiegające się o świadczenia rodzinne w nowym okresie zasiłkowym będą mogły pobrać wnioski w tut. Ośrodku, które po wypełnieniu wraz z kompletem dokumentów powinny zwrócić w celu przyznania świadczeń. Osoby ubiegające się o świadczenia rodzinne powinny udokumentować dochody członków rodziny wykazanych we wniosku zaświadczeniami z urzędu skarbowego za 2004r. Ponadto do 15 marca 2006r. powinni uzupełnić powyższą dokumentacje o oświadczenia dotyczące dochodów za 2005r.

 2. POMOC USŁUGOWA

Pomoc usługowa adresowana jest przede wszystkim do osób starszych, samotnych, które z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymagają pomocy innych osób i obejmują:
usługi opiekuńcze - obejmują pomoc w zaspokojeniu codziennych potrzeb życiowych /sprzątanie, dokonanie zakupów, załatwianie spraw w urzędach/, opiekę higieniczną, pielęgnację zaleconą przez lekarza oraz w miarę możliwości również zapewnienie kontaktów z otoczeniem,
specjalistyczne usługi opiekuńcze – to usługi dostosowane do szczególnych potrzeb wynikających z rodzaju schorzenia lub niepełnosprawności świadczone przez osoby ze specjalistycznym przygotowaniem / pielęgniarki, rehabilitantów/
Usługi opiekuńcze świadczone są w miejscu zamieszkania, ale realizowane mogą być również w ośrodkach wsparcia np. w dziennych domach pomocy społecznej, środowiskowych domach samopomocy, ośrodkach opiekuńczych, które zapewniają między innymi wyżywienie podczas pobytu, terapię zajęciową, zajęcia rehabilitacyjne, kulturalne czy rekreacyjne.
Wysokość opłat za usługi opiekuńcze uzależniona jest od posiadanych dochodów – im wyższy dochód tym większa odpłatność.
W przypadku braku możliwości zapewnienia usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania przez rodzinę i gminę osoba wymagająca całodobowej opieki może ubiegać się o skierowanie do domu pomocy społecznej.
Podjęcie z urzędu lub na wniosek innej osoby działań w sprawie umieszczenia w domu pomocy społecznej może nastąpić wyłącznie za zgodą osoby potrzebującej pomocy lub jej przedstawiciela.
Pobyt w domu pomocy społecznej jest odpłatny do wysokości średniego miesięcznego kosztu utrzymania.
Do wnoszenia opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej są w kolejności zobowiązani :
1/  mieszkaniec domu, a w przypadku osób małoletnich przedstawiciel ustawowy z dochodów dziecka,
2/  małżonek, zstępni przed wstępnymi,
3/  gmina, z której osoba została skierowana do domu pomocy społecznej – w wysokości różnicy między średnim kosztem utrzymania w domu pomocy społecznej a opłatami wnoszonymi przez osoby wymienione w pkt. 1 i 2.
-  przy czym osoby i gmina nie mają obowiązku wnoszenia opłat, jeżeli mieszkaniec domu ponosi pełną odpłatność.

3. POMOC RZECZOWA

Pomoc rzeczowa świadczona jest głównie w formie:
-  bonów pieniężnych na zakup żywności, które są przyznawane w szczególnie uzasadnionych przypadkach, zwłaszcza gdy świadczenia z pomocy społecznej są wykorzystywane niezgodnie z przeznaczeniem np. na zakup alkoholu,
-  gorącego posiłku,
-  dożywianie dzieci w szkołach w okresie nauki,
pomoc rzeczowa może być również udzielona w postaci zakupu opalu na zimę,
inne w zależności od potrzeb klienta

4. PRACA SOCJALNA

Praca socjalna to jedna z form pomocy w przezwyciężaniu trudnych sytuacji życiowych, skierowana na pobudzenie aktywności i zaradności klienta, w celu odzyskania zdolności do funkcjonowania w społeczeństwie.
Praca socjalna jest działaniem odnoszącym się do klienta i wymaga jego obecności.
Podopieczny współuczestniczy w działaniu na równi z pracownikiem socjalnym, który wraz z nim angażuje się w proces prowadzący do zmian. Pracownik socjalny jest odpowiedzialny za kontrolowanie, analizę, wyjaśnienie i wybór odpowiednich działań.

Na pracę socjalną składają się:
Poradnictwo w tym poradnictwo prawne – to udzielanie porad, wskazówek i informacji dotyczących problemu osoby zwracającej się o pomoc do pracownika socjalnego. Poradnictwo nie może ograniczać się tylko do słownego doradzania, ale musi być połączone z udzielaniem konkretnej pomocy np. pracownik socjalny oprócz porady skieruje klienta do radcy prawnego.
Informowanie – polega na przekazywaniu przez pracownika socjalnego osobie zainteresowanej informacji o zasadach, kryteriach i możliwościach uzyskania pomocy.
Interwencje - interwencje mają na celu przyspieszenie załatwienia określonej sprawy czy też nadanie jej pomyślnego biegu dla osoby, na rzecz której pracownik socjalny podejmuje interwencje. Polega na wywieraniu wpływu na kogoś w jakiejś sprawie w celu uzyskania określonego skutku, np. zmiany decyzji, przyspieszenia umieszczenia w domu pomocy społecznej, wydania dokumentów, rozłożenia na raty zaległości podatkowych itp.